06-07-2020

Hyperventilerende organisatie?

Door: Ineke Hurkmans

Hyperventileren:

Je lichaam staat op tilt, alle processen zijn 'AAN', omdat er te lang teveel zuurstof in je bloed is. Je lichaam zet alles in het werk om dat zuurstofniveau naar beneden te brengen en dat betekent dat het bijzonder actief wordt: Je vingers tintelen, je voelt je koud en zweterig tegelijkertijd, je hart maakt vreemde sprongen, je ziet zwarte vlekken voor je ogen, je ademhaling vind plaats in de bovenste topjes van je longen, je darmen gaan op standje loslaten en je hele systeem is in een gigantische stressmodus beland. Het enig wat je nog voelt is 'Weg hier!'

In mijn leven heb ik zo'n 20 jaar gehyperventileerd. Vooral chronisch, waardoor ik niet zo goed de vinger kon leggen op wat er gebeurde, alsof er een soort van sluimerend 'niet oke-gevoel' was. De diagnose hyperventilatie is niet zo makkelijk te stellen op dat moment. Hoewel het bijzonder vervelend voelt, heb ik er ook veel aan gehad; het heeft me laten zien dat hyperventilatie eigenlijk een geweldige transformator is. Dat het alles in je systeem uitnodigt om bewuster te worden, het beter te doen en ruimte te maken voor wat er echt  nodig is. 

Inmiddels is die periode alweer lang voorbij en pluk ik de vruchten van de ervaring. Je vraagt je misschien af wat dit persoonlijke verhaal te maken heeft met organisaties...

Van de week sprak ik met een medewerker van een organisatie waar heel veel aan de hand is. Er ligt een grote druk op die organisatie, financieel, inhoudelijk en qua groei zijn de verwachtingen en de te behalen doelen heel groot. Ik vroeg haar hoe het ervoor stond en eens te beschrijven hoe het ging.

Alles, letterlijk alles wat ze vertelde deed me denken aan de symptomen die ik hierboven beschreef.

De organisatie is in een soort constante stressmodus, alleen de hoogtsnoodzakelijke processen lopen, er is geen ademruimte, iedereen voelt dat 'tijd' een issue is, mensen zijn prikkelbaar en ze beschreef letterlijk dat het wel leek of iedereen een soort van zwarte vlek voor ogen had, niet kunnen zien wat er allemaal aan de hand is. De neiging om heel veel te gaan doen, niet gefocust te zijn, vanalles te proberen en eigenlijk nergens te komen beschreef ze als kenmerkend.

De vergelijking sloeg bij me binnen als een bom: 'Dit lijkt verdorie wel een hyperventilerende organisatie...!'

Mijn gesprekspartner glimlachte. 'Ja inderdaad, dat is het!' Plotseling gaf haar dat een inzicht en begreep ze wat deze metafoor kon betekenen. Want wat heeft iemand nodig om het teveel aan zuurstof terug te brengen? Meer koolzuurgas. Dus wat je uitademt, weer terug naar binnen nemen. En dat geldt voor een hyperventilerende organisatie eigenlijk ook; alles wat nu 'weg moet' even terugnemen, even weer innemen en kijken wat er dan gebeurt. Even pas op de plaats, even ruimte en rust creëeren, terwijl de neiging is om vooral heel veel te doen. NIET DOEN lijkt even de oplossing. Niet duwen en niet trekken, niet rennen en niet vliegen. Maar eventjes rust bewaren, mensen helpen om even stil te staan en dan te aanschouwen wat er echt nodig is. Je hebt dat plastic zakje even nodig...

Klinkt simpel. En blijkt het allermoeilijkste dat er is. 

Wil je sparren over hoe we daarbij kunnen ondersteunen? Bel dan! Gaan we praten over 'het plastic zakje'.

Ineke Hurkmans (0623451308)